Onze moderne tijd is veeleisend: we hebben het razend druk, alles moet snel, we willen alles goed doen en dus hebben we ook veelvuldig te maken met stress. Denk maar eens aan die afspraak waar je (bijna) te laat voor was, de te lange to do lijst, conflicten op het werk of thuis, financiële problemen of de zorgen om de kinderen of je ouders.

De lichamelijke gevolgen die we ervaren bij stress kunnen heel divers zijn: Meer of juist minder eetlust, problemen met slapen, duizelig voelen, darmklachten, verminderde weerstand, vermoeidheid, hartkloppingen, spanningsklachten: spierpijn door stress. Je spieren zijn te gespannen. Je hebt last van hoofdpijn, spierpijn, pijn in de schouders, rug, armen of benen.

Waar komt dat nou vandaan?

Daarvoor moeten we terug naar een ver verleden. Als onze voorvaderen een wild dier tegen kwamen tijdens de jacht, dan hadden ze een paar opties: vechten, vluchten of als je het gevoel had geen kant meer op te kunnen, bevroor je.  Het autonome zenuwstelsel speelt hierbij de belangrijkste rol.  Het autonome zenuwstelsel bestaat uit het parasympatische (rust) en het sympathische zenuwstelsel (actie). Deze regelen de onbewuste functies en processen in je lichaam, zoals o.a. ademhaling, hartslag, bloeddruk, spijsvertering en energieproductie. Het kan je dus helpen om alerter te reageren op (nood)situaties, om de nodige focus te krijgen voor (sport)prestaties of om inderdaad te vechten en te vluchten voor gevaar. Bij de actiestand adrenaline een grote rol.

Wanneer er gevaar dreigt, volgen een aantal automatische processen elkaar snel op: je hartslag gaat omhoog, je ademhaling versnelt zich, je bloed stroomt naar je spieren, der wordt meer cortisol geproduceerd. Dit laat de bloedsuikerspiegel stijgen en de stofwisseling verhogen. Daardoor komt er meer energie vrij om met de stressvolle situatie om te gaan.

Je bent klaar voor (fysieke) actie!

Dit alarmsysteem is zo afgesteld dat het liever te vaak afgaat dan één keer te weinig. We rennen liever weg voor een poes, dan dat we worden gegrepen door een tijger.

Naast het sympathisch zenuwstelstel is er (gelukkig) een tweede systeem in ons lichaam; het parasympatische zenuwstelstel. Het zijn tegenhangers van elkaar. Het parasympatisch zenuwstelsel kunt u zien als ‘de rem’ of ‘acculader’. Dit deel van het zenuwstelsel zorgt voor herstel. Het brengt het lichaam in ruststand.

Normaal gesproken zijn het sympathische en parasympathische zenuwstelsel in balans.  Bij overmatig stress doen we een beroep op het sympathische deel van het zenuwstelsel. We blijven letterlijk en figuurlijk dat gaspedaal intrappen en eigenlijk steeds een klein beetje verder. Maanden en soms zelfs jaren achter elkaar. Deze kan niet worden uitgeschakeld, waardoor de parasympathicus zijn werk niet zo goed kan doen en dus onvoldoende tegenwicht kan bieden.

Ook bij klachten die wij als oefentherapeut Mensendieck behandelen kan de werking van het autonome zenuwstelsel een rol spelen. Door bijvoorbeeld passieve en/ of actieve ontspanning toe te passen, beïnvloeden we indirect het parasympatisch zenuwstelsel en kan de accu weer geladen worden. Klachten verminderen, u slaapt weer beter, u ademt vrijer.